Provincie Fryslân staat samen met de samenwerkingspartners van de landelijke Buyer Group Grondstromen op de nominatie voor de innovatieprijs van InfraTech 2025. De aanpak van Fryslân om duurzaam en circulair grond in te zetten voor projecten staat volop in de publieke belangstelling.
De start van Grip op Grond was ongeveer 20 jaar geleden toen Fryslân een wegenproject afrondde. De grond die daarbij vrijkwam, was vlakbij in de buurt opnieuw nodig. Probleem was alleen wel dat de aannemer contractueel recht had op die partij grond, deze grond werd een klein eindje verder weer tegen betaling in een ander provinciaal project toegepast. En dus moest de provincie dubbel betalen voor haar eigen grond. Dat was het begin van een wake up call. Meer grondverzet binnen de komende grote infraprojecten zorgde voor het besluit om een coördinatiepunt in te stellen, die vraag en aanbod van grond bij elkaar brengt. Zo ontstond in 2010 Grip op Grond dat het hergebruik van steeds grotere hoeveelheden grond in goede banen ging leiden, aangewakkerd ook door deelname met het samenwerkingsverband door alle Friese gemeenten en waterschap.
Meer bereiken voor hetzelfde geld
De groei van Grip op Grond is duidelijk merkbaar in de hoeveelheid grond die wordt omgezet en een nieuwe bestemming krijgt. Alleen al uit de reguliere onderhoudsprojecten van Fryslân kwam dit jaar meer dan 100.000 m3 grond vrij. De waarde van deze hoeveelheid staat gelijk aan circa 1,5 miljoen euro dat in feite in natura wordt bespaard omdat de financiële voordelen uit de grond transactie weer terugvloeit in het project. Dat is wat Grip op Grond bedoelt met: meer doen voor hetzelfde geld. Bij grote projecten zoals bij de Vismigratie Rivier en de Afsluitdijk kon daarmee zelfs een voordeel worden opgehaald ter waarde van ongeveer 5 miljoen euro.
Met dit initiatief haakt de provincie Fryslân proactief aan op de doelstellingen van het Rijk voor circulair bouwen in het jaar 2050. Hoogwaardig hergebruik van grond is daarbij erg belangrijk . Bij het herbestemmen van grond die vrijkomt wordt daarom onder andere veel aandacht besteed aan de milieuhygiënische-, civieltechnische- en specifieke toepassingseisen in projecten. Klei wordt ingezet voor versterking van zeedijken, zand voor wegen- en woningbouw bijvoorbeeld. De vrijkomende grondstromen worden zo hoogwaardig mogelijk hergebruikt waarmee aangestuurd wordt op een zo maximaal mogelijke levensduur en daardoor een verminderde grondstoffenvoetafdruk van primair gewonnen grondstromen gerealiseerd wordt.