Henri Bijkerk is beleidsontwikkelaar bij de provincie Overijssel en is nauw betrokken bij de ontwikkeling van het webbased Ambitieweb. Deze online tool is een handig hulpmiddel om de duurzame ambities van een project inzichtelijk te maken en te realiseren. Van de grote hoeveelheid data (duurzame maatregelen) die het webbased Ambitieweb genereert, plukken alle provincies, en uiteindelijk heel beherend Nederland, de vruchten.
Wie ben jij en hoe ben je betrokken bij het Vakberaad?
Als beleidsontwikkelaar bij de provincie Overijssel maak ik het thema duurzaamheid concreet. Van strategisch-tactisch naar operationeel. Ik maak onder meer (uitvoerings)beleid voor de provinciale infrastructuur, en dat beslaat een breed terrein. Van de openbare verlichting tot invasieve waterexoten (planten), een onderwerp waar ik op dit moment mee bezig ben. Ik werk veel voor projectteams en ondersteun of faciliteer zelf duurzaamheidssessies met het zogenaamde Ambitieweb. Dus duurzaamheid is altijd de paraplu in mijn werk. Ik ben onderdeel van de landelijke provinciale werkgroep P12 Duurzaam Grond Water Wegenbouw (GWW). Deze werkgroep heeft als doel de duurzaamheid in aanleg, beheer en onderhoud een plek te geven. Binnen P12 DGWW is een kernteam actief, waar ik ook deel van uitmaak. Samen werken we aan de uitvoering van een provinciale-actie-agenda die voor een belangrijk deel wordt gevuld met de opdrachten die we van het Vakberaad Beheer en Bouw (VBB) krijgen. Dat betekent bijvoorbeeld dat in opdracht van het VBB wordt gewerkt aan de doorontwikkeling van het webbased Ambitieweb. Ik ben hierbij nauw betrokken als lid van de Community of Practice.
Wat is het webbased Ambitieweb?
In 2013 werd het Ambitieweb gelanceerd als een van de instrumenten uit de Aanpak Duurzaam GWW. Het wordt gebruikt om met stakeholders af te pellen wat de duurzame mogelijkheden zijn voor een project. Het Ambitieweb laat projectteams in gesprek gaan hoe zij hun project duurzamer kunnen maken en hoe dit concreet wordt voor thema’s als energie (CO2 uitstoot) en materialen (circulariteit). Werkenderwijs ontstond de behoefte om duurzaamheidsmaatregelen beter vast te kunnen leggen, waardoor er meer kennis gedeeld kan worden en niet iedere provincie keer op keer het wiel hoeft uit te vinden. Dat was het begin van het webbased Ambitieweb, de online versie van Ambitieweb, zie ook de (fictieve) afbeelding hierboven. Hoe meer provincies en andere partijen werken met het webbased Ambitieweb, hoe meer data (duurzame maatregelen) het genereert. Door deze grote hoeveelheid data kan naar voren komen dat bepaalde duurzaamheidsmaatregelen vaak worden toegepast. Uiteindelijk kunnen deze maatregelen worden gestandaardiseerd en bijvoorbeeld een plek krijgen in handboeken, moederbestekken etc.
Waarom is dit relevant voor de provincies?
Als provincie kun je voorafgaand aan een project veel inspiratie halen uit de database van het webbased Ambitieweb. Na afronding van een project kunnen de genomen maatregelen worden toegevoegd aan het webbased Ambitieweb, naar keuze voor intern gebruik of openbaar gebruik. Door deze manier van kennisdeling kan duurzaamheid zich als een olievlek uitbreiden en kunnen we sneller toewerken naar de afgesproken duurzaamheidsdoelen uit bijvoorbeeld het Klimaatakkoord. Uiteindelijk heeft de planeet het meeste profijt ervan, daar doen we het natuurlijk voor.
Heb je voorbeelden van hoe het webbased Ambitieweb wordt gebruikt?
Wij leggen regelmatig rotondes aan en bij elke rotonde wordt weer de vraag gesteld: welke materiaalkeuzes maken we? Tijdens een projectsessie met het Ambitieweb kwamen we erop uit dat we rotondes in de nieuwbouwfase aanleggen met duurzaam beton. Deze keuze gaan we vastleggen in het webbased Ambitieweb, zodat we daar een volgende keer niet meer over na hoeven te denken. Er komen vaak uitkomsten uit een projectsessie met het Ambitieweb die je kunt verheffen tot een standaardmaatregel. We willen als provincies meer van dat soort standaardmaatregelen vastleggen. Daar ga ik binnenkort mee aan de slag namens provincie Overijssel samen met provincies Gelderland en Drenthe. We beginnen met asfaltverhardingen en daarna wellicht ook voor andere assets. Als het uitgezocht is kunnen we het gaan delen met iedereen via het webbased Ambitieweb. Het webbased Ambitieweb kan dus op deze manier ook beleidsmatig gebruikt worden in de eigen organisatie door keuzes hierin vast te leggen. Een uitkomst van heel andere orde voor de provincie Overijssel was de keuze voor het type aandrijving voor een nieuw werkschip. Samen met collega’s heb ik een Ambitieweb-sessie uitgevoerd. Dit heeft geleid tot een keuze voor een waterstof aangedreven elektromotor. Door de onderbouwing op deze wijze te doen ziet het er naar uit dat dit werkelijkheid gaat worden. Vermeld moet worden dat we aanvullend een subsidietraject zijn gestart om het financieel mogelijk te maken en is gelukt! Hier is recent over gepubliceerd op de website van het VBB.
Wat is de uitdaging van het gebruik van het webbased Ambitieweb?
Het vraagt om een verandering in het werkproces. Nu wordt er vaak nog gewerkt met een geprint Ambitieweb dat met geeltjes en stickers wordt ingevuld om tot keuzes te komen. Dat kunnen we ook blijven doen, maar belangrijk is dat de uitkomsten ook worden vastgelegd in het webbased Ambitieweb. Dan is het voor een brede groep toegankelijk ter inspiratie voor de eigen projecten. We zitten nog in een overgang van de huidige werkwijze naar werken met het webbased Ambitieweb. Het is nog even zoeken hoe de webbased versie tijdens projectsessies handig ingezet kan worden. Dat betekent veel oefenen en uitwisselen van ervaringen. Dat doen we in de Community of Practice met een aantal provincies. We zijn bijna op het punt dat we het webbased Ambitieweb open willen gaan zetten via de eerder genoemde website van CROW voor heel beherend Nederland. Hiermee hebben we een goede tool in handen om duurzaamheid concreet te maken.
